انواع دستگاههای حضور و غیاب در بازار به همراه مقایسه
مدیریت ورود و خروج کارکنان در سازمانها، یکی از چالشهای مهم برای مدیران منابع انسانی است. انتخاب یک دستگاه حضور و غیاب مناسب نهتنها دقت ثبت تردد را افزایش میدهد، بلکه باعث بهبود امنیت مجموعه نیز میشود. امروزه روشهای متعددی برای کنترل تردد کارکنان وجود دارد که از کارتهای RFID گرفته تا فناوریهای پیشرفته بیومتریک مانند دستگاههای تشخیص چهره را شامل میشود. در این مقاله، روشهای مختلف ثبت ورود و خروج را بررسی کرده و مقایسهای از دستگاههای موجود در بازار ارائه خواهیم کرد.
روشهای مختلف ثبت ورود و خروج

1. روشهای بیومتریک ثبت تردد
بیومتریک به فناوریهایی گفته میشود که برای شناسایی افراد از ویژگیهای فیزیکی و رفتاری آنها استفاده میکنند. این فناوری طی دو دهه اخیر محبوب شده است، زیرا امنیت را افزایش داده، خطاهای انسانی را کاهش داده و امکان تقلب را به حداقل رسانده است.
دلایل محبوبیت روشهای بیومتریک:
- افزایش امنیت: از آنجا که ویژگیهای بدن افراد غیرقابل تغییر است، امکان جعل اطلاعات کاهش مییابد.
- دقت بالا: دستگاههای بیومتریک با نرخ خطای بسیار پایین افراد را شناسایی میکنند.
- سرعت در شناسایی: این فناوری ورود و خروج کارکنان را در کوتاهترین زمان ممکن ثبت میکند.
- سازگاری با سیستمهای مدیریتی: این سیستمها با نرمافزارهای سازمانی هماهنگ شده و امکان پردازش دادهها را فراهم میکنند.
انواع روشهای بیومتریک:
- اثر انگشت: استفاده از سنسورهای نوری یا خازنی برای شناسایی افراد.
- تشخیص چهره: پردازش تصویر برای شناسایی ویژگیهای منحصر به فرد چهره.
- اسکن کف دست: بررسی خطوط و ویژگیهای کف دست برای شناسایی.
- اسکن عنبیه: شناسایی الگوی منحصر به فرد چشم افراد.
مزایا: امنیت و دقت بالا، جلوگیری از تقلب.
معایب: در محیطهای آلوده یا کمنور ممکن است کارایی کاهش یابد.

2. ثبت تردد با کارت RFID
در این روش، کارکنان از کارتهای RFID برای ثبت ورود و خروج استفاده میکنند. با اینکه امروزه بسیاری از دستگاههای حضور و غیاب دارای قابلیتهای بیومتریک هستند، اما کارتهای RFID همچنان در شرایط خاص کارآمد هستند.
مزایا:
- هزینه کمتر نسبت به روشهای بیومتریک.
- سرعت بالا در ثبت ورود و خروج.
- مناسب برای مهمانان و کارکنان موقت.
معایب:
- احتمال تقلب از طریق جابهجایی کارت.
- نیاز به همراه داشتن کارت در هر زمان.
موارد کاربرد خاص:
- محیطهای صنعتی و آلوده: برای افرادی که اثر انگشت آنها بهدلیل شرایط کاری قابل تشخیص نیست.
- مهمانان موقت: برای کنترل تردد افرادی که دسترسی دائمی به سیستم ندارند.
- سازمانهای با حجم تردد بالا: مانند دانشگاهها و بیمارستانها.

3. حضور و غیاب با موبایل
سازمانهایی که بهدنبال روشی انعطافپذیر هستند، میتوانند از اپلیکیشنهای موبایلی مبتنی بر GPS و NFC برای ثبت تردد کارکنان استفاده کنند.
مزایا برای کسبوکارهای کوچک:
- کاهش هزینههای خرید و نگهداری سختافزار.
- سادگی در استفاده، بدون نیاز به آموزش خاص.
- قابل استفاده در هر مکان.
مزایا برای شرکتهای پروژهای:
- امکان ثبت حضور در پروژههای مختلف بدون نیاز به دستگاه فیزیکی.
- گزارشگیری دقیق از عملکرد کارکنان در مکانهای متعدد.
مزایا برای شرکتهایی با دفاتر متعدد:
- ثبت و مدیریت تردد کارکنان در دفاتر مختلف بهصورت یکپارچه.
- کاهش نیاز به نیروی انسانی برای ثبت دستی تردد.
راهکار نوآورانه اتنسی در ثبت تردد
اتنسی راهکاری جامع ارائه داده است که امکان مدیریت ورود و خروج کارکنان را بدون نیاز به خرید دستگاههای اضافی فراهم میکند. این راهکار هم از طریق موبایل و هم از طریق دستگاههای ثبت تردد موجود، امکان ثبت حضور و غیاب را فراهم میآورد.

ویژگیهای کلیدی راهکار اتنسی:
- ثبت تردد از طریق موبایل: کارکنان با استفاده از GPS و NFC حضور خود را بدون نیاز به دستگاههای سنتی ثبت میکنند.
- یکپارچگی با دستگاههای حضور و غیاب: اطلاعات ثبتشده از طریق موبایل و دستگاههای فیزیکی بهصورت همزمان پردازش میشوند.
- امنیت بالا: این سیستم با احراز هویت چندمرحلهای و تأیید مبتنی بر مکان، از ثبت تردد غیرواقعی جلوگیری میکند.
- گزارشگیری و تحلیل دادهها: امکان مشاهده و تحلیل دادههای حضور و غیاب از طریق داشبوردهای مدیریتی پیشرفته.
معرفی برندهای بینالمللی و مدلهای موجود
در بازار ایران، برندهای متعددی در زمینه دستگاههای حضور و غیاب فعالیت میکنند که هرکدام ویژگیهای منحصر به فردی دارند. در ادامه، چهار برند مطرح در این حوزه همراه با تاریخچه، ویژگیها و مدلهای پرطرفدار آنها بررسی شدهاند.
1. ZKTeco
تاریخچه: ZKTeco یک شرکت چینی پیشرو در حوزه فناوریهای بیومتریک و امنیت است. این شرکت از سال 1998 فعالیت خود را آغاز کرده و به دلیل ارائه دستگاههای حضور و غیاب با کیفیت و مقرونبهصرفه، در سطح جهانی محبوب شده است.
ویژگیهای کلیدی:
- پشتیبانی از چندین روش شناسایی (تشخیص چهره، اثر انگشت، کارت RFID و رمز عبور).
- سازگاری با شبکههای مختلف از جمله TCP/IP، Wi-Fi و GPRS.
- رابط کاربری ساده و صفحهنمایش لمسی.
- قیمت اقتصادی و مناسب برای کسبوکارهای کوچک و متوسط.
مدلهای مطرح:
- SpeedFace-V5: دارای فناوری تشخیص چهره و اثر انگشت با دقت بالا.
- UFace 202 & UFace 302: پشتیبانی از چندین روش شناسایی و ظرفیت بالا برای سازمانهای متوسط و بزرگ.
2. Suprema
تاریخچه: Suprema یک شرکت کرهای است که در سال 2000 تأسیس شده و به عنوان یکی از پیشرفتهترین برندهای بیومتریک شناخته میشود. این برند بهخاطر دقت و امنیت بالای سیستمهای شناسایی خود شهرت دارد.
ویژگیهای کلیدی:
- الگوریتمهای پردازش تصویر پیشرفته برای تشخیص چهره.
- سیستمهای ضد جعل برای جلوگیری از تقلب در ثبت ورود و خروج.
- طراحی مقاوم در برابر شرایط محیطی سخت.
- مناسب برای سازمانهای بزرگ و مراکز حساس امنیتی.
مدلهای مطرح:
- FaceStation 2: مناسب برای شرکتهای بزرگ با ظرفیت بالای شناسایی چهره.
- BioLite N2: دستگاه مقاوم برای محیطهای صنعتی و پر گرد و غبار.
3. Virdi
تاریخچه: Virdi یک برند کرهای است که در حوزه فناوریهای امنیتی و کنترل تردد فعالیت میکند. محصولات این شرکت در بسیاری از سازمانهای دولتی و خصوصی استفاده میشوند و به دلیل دقت بالای فناوریهای شناسایی، محبوبیت زیادی دارند.
ویژگیهای کلیدی:
- بهرهگیری از الگوریتمهای پیشرفته ضد جعل.
- پشتیبانی از شناسایی چندگانه از جمله تشخیص چهره، اثر انگشت و کارت RFID.
- قابلیت اتصال به سیستمهای امنیتی مختلف برای کنترل پیشرفته ورود و خروج.
مدلهای مطرح:
- AC7000: دستگاهی با دقت بالا در تشخیص چهره و اثر انگشت.
- AC2200: یک مدل اقتصادی مناسب برای شرکتهای متوسط که نیاز به کنترل تردد دارند.
4. Anviz
تاریخچه: Anviz یک برند چینی است که در زمینه سیستمهای امنیتی و کنترل تردد فعالیت دارد. این شرکت محصولات متنوعی برای سازمانهای کوچک تا بزرگ ارائه میدهد و به دلیل نوآوریهای خود، در بازار جهانی شناخته شده است.
ویژگیهای کلیدی:
- دستگاههای دارای Wi-Fi برای مدیریت آسانتر ورود و خروج.
- سیستمهای ثبت اطلاعات مبتنی بر فضای ابری برای افزایش امنیت و یکپارچگی دادهها.
- قابلیت کار در شرایط محیطی مختلف بدون کاهش دقت عملکرد.
مدلهای مطرح:
- FaceDeep 3: دارای قابلیت تشخیص چهره سریع و مجهز به Wi-Fi.
- C2: یک دستگاه سبک و مقرونبهصرفه که از ثبت اثر انگشت و کارت RFID پشتیبانی میکند.
این برندها با ارائه دستگاههای متنوع و قابلیتهای پیشرفته، امکان انتخاب بهترین گزینه را برای سازمانها، شرکتها و کسبوکارهای مختلف فراهم میکنند.

مقایسه دستگاههای حضور و غیاب
در جدول زیر، برخی از مدلهای مطرح از برندهای بینالمللی در بازار ایران مقایسه شدهاند:
مدل دستگاه | روشهای شناسایی | ظرفیت چهره | ظرفیت اثر انگشت | روشهای ارتباطی | صفحه نمایش | سرعت تشخیص |
LX15 | اثر انگشت، کارت | – | 500 | USB، شبکه | 2.8 اینچ | – |
SpeedFace-V5 | تشخیص چهره، اثر انگشت، کارت | 6,000 | 10,000 | TCP/IP، Wi-Fi، USB | 5 اینچ لمسی | <0.5 ثانیه |
ProFace X | تشخیص چهره، کف دست، کارت | 50,000 | 5,000 | TCP/IP، Wi-Fi، 4G | 7 اینچ لمسی | <0.5 ثانیه |
FaceStation 2 | تشخیص چهره | 30,000 | – | TCP/IP، RS-485 | 4.3 اینچ لمسی | <1 ثانیه |
UFace 202 | تشخیص چهره، اثر انگشت، کارت، رمز | 3,000 | 4,000 | TCP/IP، USB، Wi-Fi (اختیاری) | 4.3 اینچ لمسی | <1 ثانیه |
UFace 302 | تشخیص چهره، اثر انگشت، کارت، رمز | 3,000 | 4,000 | TCP/IP، USB، RS232/485، GPRS (اختیاری) | 4.3 اینچ لمسی | <1 ثانیه |
همچنین، تمامی مدلهای برندهای ZKTeco، Suprema و Virdi قابلیت اتصال به اتنسی را دارند که به یکپارچهسازی با سیستمهای مدیریتی کمک میکند.

تکنولوژیهای جدید در سیستمهای حضور و غیاب
با پیشرفت فناوری، سیستمهای حضور و غیاب نیز به سمت روشهای هوشمند و خودکار حرکت کردهاند. در ادامه برخی از فناوریهای نوین در این حوزه بررسی میشود:
1. هوش مصنوعی(AI) در تشخیص هویت
هوش مصنوعی به دستگاههای حضور و غیاب این امکان را میدهد که چهره افراد را با دقت بسیار بالا تشخیص دهند و حتی تغییرات چهره، مانند استفاده از ماسک یا عینک، را نیز تشخیص دهند.
- دقت بالاتر در تشخیص هویت
- کاهش احتمال خطای انسانی
- امکان استفاده در محیطهای مختلف بدون نیاز به تماس فیزیکی

2. فناوری اینترنت اشیا(IoT) در کنترل تردد
اینترنت اشیا امکان ارتباط دستگاههای حضور و غیاب با سیستمهای دیگر مانند دربهای هوشمند، دوربینهای نظارتی و نرمافزارهای مدیریت منابع انسانی را فراهم میکند.
- اتصال یکپارچه به سیستمهای مدیریتی
- امکان کنترل از راه دور و گزارشگیری لحظهای
- بهبود امنیت سازمانی و نظارت دقیقتر
3. سیستمهای حضور و غیاب ابری
امروزه بسیاری از شرکتها به سمت راهکارهای ابری حرکت کردهاند که امکان ذخیره و پردازش دادههای حضور و غیاب را بدون نیاز به زیرساختهای سختافزاری پیچیده فراهم میکند.
- دسترسی آسان به دادهها از هر مکان
- امکان همگامسازی اطلاعات در چندین شعبه
- کاهش هزینههای سختافزاری و نگهداری
4. استفاده از فناوریهای بیومتریک پیشرفته
روشهای جدید مانند اسکن عنبیه و تشخیص صدا، امکان شناسایی دقیقتر و امنیت بالاتر را فراهم کردهاند.
- عدم نیاز به تماس فیزیکی
- افزایش سرعت شناسایی
- کاهش امکان جعل و تقلب

بررسی هزینهها و بازگشت سرمایه در سیستمهای حضور و غیاب
سرمایهگذاری در سیستمهای حضور و غیاب علاوه بر افزایش دقت در کنترل ورود و خروج کارکنان، باعث کاهش هزینههای عملیاتی و افزایش بهرهوری میشود. در ادامه به بررسی هزینهها و مزایای این سیستمها پرداختهایم:
1. هزینههای اولیه خرید و نصب دستگاهها
بسته به نوع دستگاه و امکانات آن، هزینههای اولیه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- هزینه خرید دستگاههای بیومتریک یا کارتی
- هزینه نصب و راهاندازی
- هزینه آموزش کارکنان برای استفاده از سیستم
2. کاهش هزینههای نیروی انسانی
با خودکار شدن فرآیند ثبت تردد، نیاز به ورود دستی اطلاعات و محاسبه زمان کاری کارکنان کاهش مییابد.
- کاهش خطاهای انسانی در ثبت دادهها
- صرفهجویی در زمان مدیریت منابع انسانی
- حذف نیاز به نظارت دستی بر ورود و خروج کارکنان
3. افزایش بهرهوری کارکنان
یک سیستم حضور و غیاب دقیق، باعث افزایش نظم و کاهش تأخیرهای غیرموجه در محیط کاری میشود.
- افزایش تعهد کارکنان به رعایت ساعات کاری
- ایجاد انگیزه برای بهبود عملکرد کارکنان
- مدیریت بهتر شیفتهای کاری و برنامهریزی نیروی انسانی
4. محاسبه دقیق حقوق و مزایا
یکی از مزایای کلیدی این سیستمها، کمک به پردازش دقیق حقوق کارکنان بر اساس ساعتهای کاری واقعی است.
- جلوگیری از محاسبه نادرست اضافهکاری و تأخیرها
- افزایش دقت در پرداخت حقوق بر اساس ساعتهای حضور واقعی
- ایجاد شفافیت در پرداختها و کاهش اختلافات بین کارکنان و مدیریت
5. بازگشت سرمایه در بلندمدت
سرمایهگذاری در یک سیستم حضور و غیاب کارآمد، در مدت کوتاهی میتواند هزینههای اولیه را جبران کرده و در بلندمدت موجب صرفهجویی در منابع مالی و انسانی شود.
- کاهش هزینههای اداری مرتبط با کنترل تردد
- کاهش نیاز به نیروی انسانی برای نظارت و پردازش دادههای ورود و خروج
- بهبود بهرهوری سازمانی و افزایش سودآوری

چالشهای پیادهسازی سیستمهای حضور و غیاب
هرچند سیستمهای حضور و غیاب تأثیر قابل توجهی در بهبود مدیریت منابع انسانی دارند، اما پیادهسازی آنها در سازمانها با چالشهایی همراه است. برخی از مهمترین چالشهای این سیستمها عبارتند از:
1. پذیرش و مقاومت کارکنان
بسیاری از کارکنان نسبت به استفاده از فناوریهای جدید، مخصوصاً سیستمهای بیومتریک، مقاومت نشان میدهند. این مقاومت میتواند به دلایل زیر باشد:
- نگرانی از حریم خصوصی و ذخیره اطلاعات بیومتریک.
- احساس نظارت شدید و کاهش اعتماد به مدیریت.
- نیاز به آموزش و تغییر در عادتهای کاری.
راهکار: برگزاری جلسات آموزشی و اطلاعرسانی درباره مزایا و امنیت سیستم برای کارکنان، میتواند نگرانیهای آنان را کاهش دهد.
2. هزینههای اولیه و نگهداری سیستم
سیستمهای پیشرفته حضور و غیاب معمولاً هزینه اولیه بالایی دارند که شامل خرید دستگاهها، نصب و راهاندازی و آموزش کارکنان میشود. علاوه بر این، نگهداری و بهروزرسانی نرمافزارهای مرتبط نیز هزینهبر است.
راهکار: استفاده از راهکارهای ابری و پرداختهای اشتراکی (SaaS) میتواند هزینههای اولیه را کاهش دهد و سازمان را از هزینههای سختافزاری معاف کند.
3. مشکلات فنی و نیاز به پشتیبانی
سیستمهای دیجیتالی ممکن است به دلایل مختلف مانند قطعی اینترنت، خطاهای نرمافزاری یا خرابی سختافزار دچار مشکل شوند. این مسائل میتوانند باعث اختلال در ثبت دقیق حضور و غیاب شوند.
راهکار: انتخاب تأمینکنندهای که خدمات پشتیبانی قوی ارائه دهد و همچنین وجود راهکارهای جایگزین (مانند ثبت دستی در شرایط اضطراری) میتواند این چالش را کاهش دهد.
4. امنیت دادهها و حفظ حریم خصوصی
یکی از نگرانیهای اصلی در سیستمهای بیومتریک و ابری، امنیت دادههای کارکنان است. در صورتی که این اطلاعات به درستی ذخیره و محافظت نشوند، امکان سوءاستفاده از آنها وجود دارد.
راهکار: استفاده از پروتکلهای رمزگذاری قوی، ذخیرهسازی اطلاعات در سرورهای ایمن و رعایت استانداردهای امنیت سایبری از جمله اقدامات ضروری برای محافظت از دادهها است.
5. هماهنگسازی با سایر سیستمهای سازمانی
یکی دیگر از چالشها، یکپارچهسازی سیستم حضور و غیاب با سایر نرمافزارهای منابع انسانی و حقوق و دستمزد است. عدم هماهنگی بین این سیستمها ممکن است باعث ایجاد مشکلات در پردازش اطلاعات شود.
راهکار: انتخاب سیستمهایی که قابلیت اتصال به نرمافزارهای موجود را دارند و استفاده از APIهای استاندارد برای یکپارچهسازی اطلاعات.
6. چالشهای مربوط به محیطهای خاص کاری
در برخی از محیطهای کاری مانند کارگاههای صنعتی، معادن و بیمارستانها، استفاده از سیستمهای بیومتریک مانند اثر انگشت ممکن است به دلیل شرایط کاری (مانند آلودگی دستها یا استفاده از تجهیزات حفاظتی) دچار مشکل شود.
راهکار: استفاده از روشهای جایگزین مانند کارتهای RFID، تشخیص چهره یا حضور و غیاب موبایلی مبتنی بر GPS میتواند راهکاری مناسب برای این محیطها باشد.

نتیجهگیری
سیستمهای حضور و غیاب به یکی از اجزای ضروری مدیریت منابع انسانی در سازمانها تبدیل شدهاند. استفاده از این فناوریها نه تنها به بهبود بهرهوری و کنترل دقیقتر کارکنان کمک میکند، بلکه باعث افزایش امنیت و کاهش تقلب در ثبت ساعات کاری میشود. با این حال، انتخاب بهترین راهکار بستگی به نیازهای خاص هر سازمان دارد.
روشهای بیومتریک مانند تشخیص چهره و اثر انگشت امنیت و دقت بالایی را ارائه میدهند و برای شرکتهایی که به دنبال سیستمهای پیشرفته و قابل اطمینان هستند، گزینهای ایدهآل محسوب میشوند. در مقابل، کارتهای RFID همچنان یک روش مقرونبهصرفه و قابل استفاده در محیطهای خاصی مانند سازمانهای صنعتی و محیطهای پر تردد هستند.
همچنین، با ظهور تکنولوژیهایی مانند اینترنت اشیا، سیستمهای ابری و هوش مصنوعی، سازمانها میتوانند از راهکارهای انعطافپذیرتری بهره ببرند که امکان مدیریت تردد از طریق موبایل و دسترسی به دادههای حضور و غیاب از هر نقطه را فراهم میکنند.
با توجه به چالشهای پیادهسازی این سیستمها، از جمله هزینههای اولیه، نگرانیهای امنیتی و مقاومت کارکنان، انتخاب یک راهکار مناسب باید با بررسی دقیق نیازهای سازمانی، قابلیتهای فنی و پشتیبانی مناسب همراه باشد. سازمانهایی که به دنبال یکپارچهسازی و اتوماسیون بهتر در سیستمهای مدیریت نیروی انسانی هستند، میتوانند با استفاده از راهکارهایی مانند Atency، همزمان از ثبت تردد مبتنی بر دستگاه و موبایل بهرهمند شوند.
در نهایت، سرمایهگذاری در یک سیستم حضور و غیاب مناسب میتواند بازدهی قابل توجهی در بلندمدت داشته باشد، از کاهش هزینههای عملیاتی گرفته تا بهبود دقت در محاسبه حقوق و دستمزد و افزایش بهرهوری کارکنان.
انتخاب بهترین دستگاه حضور و غیاب به نیاز سازمان، بودجه و سطح امنیت مورد نظر بستگی دارد. روشهای بیومتریک بالاترین سطح امنیت را دارند، در حالی که کارتهای RFID گزینهای اقتصادی محسوب میشوند. اپلیکیشنهای موبایلی نیز برای کسبوکارهای مدرن، بهویژه سازمانهای با کارکنان دورکار یا پروژهای، راهکاری ایدهآل هستند. برای انتخاب بهترین گزینه، بررسی قابلیتها و نیازهای سازمانی توصیه میشود.