رفتار سازمانی یک فرد به مجموعه عملکرد و تعاملات فردی و گروهی آن شخص و کنش و واکنش های او در برابر افراد و وقایع در قالب سازمان و مجموعه ای که در آن مشغول به کار است، گفته می شود. تحلیل و بررسی رفتار سازمانی هر فرد در یک سازمان کاری است که برای بخش مدیریت منابع انسانی بسیار مهم و اساسی است. در ادامه به توضیح اهمیت رفتار سازمانی می پردازیم.
مدیریت رفتار سازمانی
به مجموعه بررسی ها و تحلیل ها درباره رفتار و عملکرد افراد در سازمان، با روش های اصولی و بر طبق مطالعات، مدیریت رفتار سازمانی گفته می شود. علم مدیریت رفتار سازمانی برای هماهنگ کردن رفتار یک تیم یا سازمان برای رسیدن به اهداف مجموعه مورد استفاده قرار می گیرد.
مزایای شناخت رفتار سازمانی
- به این وسیله می توان کارکنان و افراد سازمان را از اهداف سازمان آگاه نمود.
- امکان اصلاح روابط بین کارکنان را ایجاد می کند.
- برای تلاش بیشتر کارکنان انگیزه ایجاد می شود.
- مدیریت رفتار سازمانی به اعضای یک سازمان آموزش میدهد که چگونه رفتار خود را در شرایط گوناگون کنترل کنند.
- شرایط استفاده بهتر از منابع انسانی را فراهم می کند.
- در پیشبینی درست از کارتان کمک کننده است.
- موجب اصلاح طرز تفکر می شود.
- راه ایجاد ارتباط درست با کارکنان را مشخص می کند.
- یادگیری این علم به شرکتها در آموزش بازاریابی کمک میکند.
- درک شخصیت و فرهنگهای مختلف و پیدا کردن راهی منطقی برای حل مشکلات
تاثیر رفتار سازمانی بر مجموعه
مدیریت رفتار سازمانی از اصول بسیار مهم در هر سازمانی است و رعایت آن لازم است تا سازمان را به اهداف مورد نظر برساند. ایجاد انگیزه در سازمان، ایجاد احساس صمیمیت در فضای کار و در میان اعضای یک سازمان، از مدیر گرفته تا کارمندان، توسعه فردی، اصلاح افکار و رفتارهای کارمندان با اعمال مدیریت رفتار سازمان قابل دستیابی است. در ادامه به سه مورد از اثرات مدیریت رفتار سازمانی در یک مجموعه می پردازیم:
مدیریت زمان
با مشخص کردن اهداف یک سازمان و سپس برنامه ریزی برای دستیابی به اهداف نیاز به مدیریت زمان است. با شناخت رفتار سازمانی هر فرد و آشنایی با عملکرد او این امکان ایجاد می شود که وظایف به درستی تقسیم شود و زمان بندی ها دچار اشکال نشود.
توسعه حرفهای
آشنایی با رفتارهای مختلف کارمندان و ریشهیابی علل رفتارهای منفی آنها این امکان برای مدیر به وجود میآید که با جهتدهی در رفتار و افکار آنان در جهتی صحیح، رفتاری حرفهای و سازمانی را ایجاد کند. در یک سازمان جایگاه هر فرد مشخص بوده و قوانین و مقررات برای همه یکسان است. به علاوه رفتار کارمندان و مشتریان در قالب مشخصی شکل می گیرد.
ارتباط میان کارمندان و مدیران
یک مدیر برای شناخت کارکنان خود نیازمند این است که با آن ها تعامل و ارتباط داشته باشد، صحبت کند و نحوه برخورد با مشتریان و دیگر کارکنان را زیر نظر بگیرد. این ارتباط باعث آگاهی مدیر از نقاط ضعف می شود و او را به فکر اصلاح نقاط ضعف و پیدا کردن راه حل می اندازد. همچنین این ارتباط حس ارزشمندی و اینکه در سرنوشت شرکت اثرگذار هستند را برای کارکنان ایجاد می کند. این حس ارزشمندی باعث ایحاد انگیزه و بالا رفتن اعتماد به نفس در کارمندان شده و کیفیت کاری آنها را بالا میبرد.
اهمیت رفتار سازمانی در مدیریت
مدیر به عنوان شخص اول یک سازمان باید نظارت دقیقی بر کارکنان و روابط آنان با یکدیگر داشته باشد. دلایل اهمیت رفتار سازمانی در مدیریت را میتوان به چند مورد مختلف تقسیم کرد. این موارد شامل: ایجاد انگیزه در کارکنان، بهبود روابط کارکنان، پیشبینی رفتار کارکنان و استخدام آنها هستند.
ایجاد انگیزه در کارکنان
افزایش انگیزه در کارکنان سازمان میتواند کارایی و عملکرد افراد را تا سطح قابل قبولی افزایش دهد. ایجاد این انگیزه بر عهده مدیر مجموعه است. اهمیت رفتار سازمانی در این موضوع از آن جهت است که افراد از لحاظ اخلاق و رفتار بسیار با یکدیگر متفاوت هستند. مدیر یک سازمان باید به طور کامل رفتار سازمانی را مورد مطالعه و بررسی قرار دهد تا بتواند با توجه به اخلاقیات و روحیات افراد برای ایجاد و تقویت انگیزه در کارکنان برنامه ریزی کند.
بهبود روابط کارکنان
موضوع مهم دیگر در اهمیت رفتار سازمانی بهبود روابط میان کارکنان است. رفتار سازمانی میتواند به صورت عمقی و دقیق، تمامی مشکلات و مسائل سازمان را مورد بررسی قرار دهد. مدیر با اطلاعات بهدست آمده از این بررسی میتواند روند پیشرفت این مسائل را برای آینده پیش بینی کرده و برنامه ریزیهایی برای کاهش تاثیرات منفی و افزایش رفتارها و بازدهی مثبت انجام دهد.
همچنین مدیریت قادر خواهد بود از تاثیرات رفتارهای خود با کارمندان مطلع شود. به طبع وجود روابط دوستانه و مثبت در بین کارکنان سبب افزایش کلی بهرهوری سازمان میشود. بنابراین میتوان گفت که رفتار سازمانی در بهبود روابط کارکنان و بررسی مشکلات و ایرادات و نقاط ضعف بین کارمندان، بسیار کارآمد خواهد بود.
پیش بینی رفتار کارکنان
کنترل و پیش بینی رفتار کارکنان یکی از مهمترین مواردی است که مدیریت باید بر آن آگاهی داشته باشد. این امر به کمک رفتار سازمانی امکان پذیر است. البته به این نکته توجه داشته باشید که رسیدن به این هدف نه تنها آسان نیست، بلکه بسیار پیچیده است و در صورت آگاهی به آن میتوان میزان عملکرد و کارایی سازمان را تا حد زیادی افزایش داد. بنابراین یکی از مواردی که کیفیت عملکرد سازمان را بالا میبرد، تمرکز بر روی پیش بینی و کنترل رفتار کارمندان است که تنها به وسیله توجه به رفتار سازمانی امکان پذیر است.
استخدام کارکنان
پروسه استخدام کارکنان تاثیر فراوانی بر روی آینده ی یک سازمان دارد. اهمیت رفتار سازمانی نیز در این موضوع نمایان است. هر چه دانش و اطلاعات مدیریت در زمینههای مرتبط با رفتار سازمانی بیشتر باشد، در برخورد و جذب نیرو میتواند بهترین عملکرد را داشته باشد. استخدام نیرو باید با توجه به محیط کاری، شرایط کاری و وظایف باشد.
برای موارد در رفتار سازمانی مبحثهای به خصوصی وجود دارد که باید نسبت به آن آگاهی کامل داشت. اهمیت رفتار سازمانی در استخدام نیروی کار توسط مدیریت از آن بابت است که مدیر باید بتواند شخصیت فرد را شناسایی کرده و آن را بر مبنای ارزش های مشخص شده، استخدام نماید.
بعد فردی رفتار سازمانی
یکی از ابعاد و ویژگی های تاثیرگذار بر رفتار های سازمانی هر فرد شخصیت و ویژگی های فردی اوست. اینکه فرد درون گرا باشد یا برون گرا به سادگی بخشی از رفتارها و نوع تعاملات فرد در سازمان را توجیه می کند. اینکه چه گونه شخصیتی را داشته باشد، تا حد زیادی رفتارهای آینده او را مشخص می کند. در نتیجه مدیر یک مجموعه باید بتواند به خوبی محیطی برای تعامل سازنده با افراد دارای شخصیت های مختلف ایجاد کند، تا بتواند محیطی پویاتر و امیدبخش را برای افراد بسازد، تا افراد با اخلاق و رفتار های متفاوت بتوانند در آن حداکثر کارایی خود را به نمایش بگذارند.
نتیجه گیری
مطالعه و بررسی رفتار های کارکنان در قالب یک مجموعه به صورت فردی در مدیریت سازمان اثربخش و قابل توجه است. اساسا برای برنامه ریزی و تقسیم وظایف در یک مجموعه آشنایی با رفتار سازمانی هر یک از کارکنان تاثیر بسزایی در بازده کاری دارد. در این مقاله از اهمیت و نقش رفتار سازمانی به طور خلاصه صحبت کردیم، امیدواریم از این نکات بهره کافی را برده باشید.